Wacław Moraczewski
Medyk, pedagog, rektor Lwowskiej Akademii Weterynaryjnej Medycyny. Urodził się w Warszawie, gdzie ukończył gimnazjum filologiczne (1886). Studiował na wydziale chemiko-technologicznym Politechniki Szwajcarskiej w Zurychu (1889) oraz na Uniwersytecie zuryskim na wydziale medycznym (1891–1894). W latach 1898–1901 pracował jako docent wydziału medycznego Uniwersytetu Lwowskiego. Od 1921 r. i do ostatnich dni życia naukowa, dydaktyczna i społeczna działalność W. Moraczewskiego była związana z Lwowską Akademią Weterynaryjnej Medycyny, gdzie z początku kierował katedrą lekarskiej chemii i patologii ogólnej, a póŹniej katedrami biochemii i patologicznej fiziologii, był obierany na stanowiska prorektora i rektora Akademii (1925–1927). W 1940 r. Wyższa Atestacyjna Komisja przy Radzie Ludowych Komisarzy ZSRR podjęła decyzję o przyznaniu W. Moraczewskiemu (bez obrony dysertacji) naukowego stopnia doktora nauk biologicznych oraz naukowego tytułu profesora katedry biologicznej chemii i patologicznej fiziologii. Pierwsze naukowe badania W. Moraczewskiego, przeprowadzone w Zurychu w laboratorium chemicznym uniwersytetu pod kierunkiem prof. H. Eihorsta, poświęcone były opracowaniu i udoskonaleniu metod wyznaczania mineralnych substancji w moczu i kale, charakterystyce przemiany substancji mineralnych przy chorobach zakaŹnych, leukemii, nowotworach, co w znacznej mierze poszerzyło wiedzę o patogenezie tych chorób. Szereg prac z tego okresu dotyczył metod badania przemiany materii przy cukrzycy. W pracach tych profesor zapoczątkował nowy naukowy kierunek – kliniczną biochemię – i zreasumował go w 1894 r. w postaci podręcznika badań kliniczno-chemicznych. Badania w innym kierunku – studiów nad przemianą białkową – W. Moraczewski prowadził w instytucjach naukowych we Lwowie i Karlowych Warach. Zwrócił on wówczas szczególną uwagę na mało zbadany problem tworzenia się indolu i indykanu. Na wynikach tych badań opiera się metodyka funkcjonalnej diagnostyki wątroby. Trzeci kierunek studiów został poświęcony badaniom przemiany materii w zależności od regulaminu żywienia ludzi oraz zwierząt hodowlanych, dawek soli mineralnych i różnych wewnętrznych czynników. Zauważywszy, że wydzielanie wody zależy od składu pożywienia, profesor udowodnił iż tłuszcze zatrzymują wodę w tkankach i kontynuując te badania ustalił zależność między przemianą wapnia i tłuszczów.
Zmarł we Lwowie.
Powiązane Miejsca
ul. Hruszewskiego, 4 – dawny konwikt jezuicki (obecnie wydżiał biologiczny uniwersytetu im. Franka)
Przejdź do całego opisu
Prace i Projekty
Źródła
- Галяс В. С. З. Гжицький – вчений, організатор науки, педагог. Львів: Українські технології, 2000.
-
Кравців Р., Галяс В. Життя та науково-педагогічна діяльність професора Вацлава Морачевського.- Львів, 1997.
-
Матеріали музею кафедри біохімії і біотехнології в будинку Львівської національної академії ветеринарної медицини ім. С. З. Ґжицького на вул. Левицького, 67.
-
Біографія професора Вацлава Морачевського. /Матеріали кафедри біохімії і біотехнології Львівської національної академії ветеринарної медицини ім. С. З. Ґжицького.