Ul. Kotlarewskiego, 67 – budynek mieszkalny
Wielomieszkaniowy budynek (1911-1912; biuro projektowe architekta-budowniczego Iwana Lewińskiego [współautorstwo Iwana Lewińskiego, Witolda Minkiewicza i / albo Władysława Derdackiego?]). Neoklasycyzm początku XX w. Korpus trzypiętrowego budynku ma dwa skrzydła, rozmieszczone pod ostrym kątem, między którymi występuje narożny ryzalit. Fasady są zakończone przez wysokie trojkątne frontony. Jądrem struktury rozplanowania wnętrza jest klatka schodowa o wielobocznym kształcie. Charakterystyczną cechą architektury budynku jest duża uwaga poświęcona małym formom (rotunda w rogu ogródka przy fasadzie).
Architektura
Plan i kompozycja przestrzenna:
Bryła narożnego budynku akcentuje zachodni kraniec Kastelówki. Budynek tworzy grupę-zespół z sąsiednią kamienicą przy ul. Metrologicznej 3, z którą graniczy brandmur południowego skrzydła. Grupa zajmuje południowo-zachodni skraj kwartału, który rozciąga się między ul. Metrologiczną i ul. Kastelówka.
Kamienicę wzniesiono z odstępem od regulacyjnej linii. Od chodnika oddziela ją pasmo ogródka przed fasadą. Budowla jest trzypiętrowa, na cokole. Rzut poziomym ma V-podobny zarys.
Osnowę korpusu tworzą dwa skrzydła – blok północny i południowy, rozmieszczone względem siebie pod ostrym kątem. Na dwusiecznej tego kąta między skrzydłami występuje narożny pryzmatyczny ryzalit, po obu jego stronach są wpisane loggie balkonów na pierwszym-trzecim piętrach. Północną i południową elewacje pionowo rozczłonkowują występujące pozorne ryzality, przylegające do loggii. Dolną i górną kondygnacje ściany fasadowej oddzielają gzymsy na poziomie pierwszego i trzeciego pięter. Między oknami pierwszego i trzeciego zakomponowane są pionowe smugi-lizeny. Na obydwóch skrzydłach nad występami ustawione są wysokie trójkątne frontony.
Większość okien ma kształt prostokątny. Otwory okienne w dolnej kondygnacji mają półkoliste zakończenia. Na frontony wychodzą owalne okienka poddasza. Na fasadach północnego i południowego skrzydła na poziomie każdego piętra rozmieszczono po pięć okien o różnej szerokości, i po dwa okna na frontowej ścianie narożnego bloku.
Korpus o V-podobnym założeniu nakryty jest dachem o skomplikowanej konfiguracji.
Portal wejściowy znajduje się pośrodku północnego pozornego ryzalitu, ze strony ul. Kotlarewskiego. Z sieni korytarz prowadzi do przestronnej, wielobocznej w planie, klatki schodowej, która jest jądrem struktury wewnętrznego rozplanowania. Wokół klatki oraz spiralnie zakomponowanych schodów swobodnie grupują się sekcje mieszkalne. Na każdym piętrze rozmieszczone są po dwa mieszkania, których wewnętrzne rozplanowanie opiera się na zasadzie dwu traktów.
Integralną częścią architektury budynku jest ogrodzenie działki ogródka-kwietnika przy fasadzie wraz ze stojącą na rogu altaną. Altana ma postać rotundy, posiada owalne okienka i wysokie namiotowe nakrycie.
Charakter stylu i wystrój:
Styl budynku – neoklasycyzm początku XX w.
Główną składową zespołu dekoracyjnego jest rzeźbiarski fryz składający się z masywnych reliefów, umieszczonych między oknami ostatniego piętra. Kompozycja przedstawia procesję puttów z girlandą. Pozostałe dekoracyjne elementy stanowią kraty podtrzymujące skrzynki na kwiaty pod oknami, kute ogrodzenia schodów, ceramiczne okładziny ścian w sieni, płytki posadzki w bramie.
Powiązane Miejsca
Postacie
Właściciel: w okresie budowy właścicielem działki oraz obiektu był Iwan Lewiński.
Wywiad
Źródła
- Справа з будівництва будинку на вул. Метрологічній, № 3 – Державний архів Львівської області (ДАЛО), ф. 2, оп. 2, спр. 699.
- Мельник І. Львівські вулиці і кам’яниці, мури, закамарки, передмістя та інші особливості королівського столичного міста Галичини. – Львів: Центр Європи, 2008. – С. 118.