Historia
Usytuowany na rogu ulic Ruskiej i Podwalnej gmach zajął miejsce trzech średniowiecznych kamienic. Wzniesiony został w latach 1905–1906 przez architektoniczno-budowlaną firmę Iwana Lewińskiego według jego projektu, wykonanego przy współpracy Tadeusza Obmińskiego, Aleksandra Łuszpińskiego oraz Lwa Lewińskiego, dla towarzystwa ubezpieczeń i spółdzielczego banku „Dnister” – pierwszych i największych w Galicji ukraińskich instytucji finansowo-gospodarczych. Daty rozpoczęcia (1905) i ukończenia (1906) budowy potwierdza cyrylicki napis na frontonie głównej elewacji budowli. Ukraińskie Towarzystwo asekuracyjne założyli we Lwowie w 1892 r. Kost’ Lewicki, Wasyl Nahirnyj, Stepan Fedak, Damian Sawczak i Teofil Bereżnicki w celu ubezpieczania mienia osób prywatnych oraz instytucji od pożarów, powodzi i kradzieży. Spółdzielczy bank o tej samej nazwie istniał od 1895 r. Dyrektorami towarzystwa „Dnister” byli J. Kułaczkiwski (1892–1909), S. Fedak (1909–1920), J. Kołotniuk (1920–1944). Według danych z 1929 r. w towarzystwie pracowało 1200 agentów, klientami było 95630 osób, kapitały sięgały prawie 2 mln złotych, fundusz rezerwowy stanowił 520 tys. złotych. Udziałowcami spółdzielczego banku w 1933 r. było ponad 10 tys. osób. W gmachu działały także inne ukraińskie towarzystwa: teatralne „Ruska besida” (od 1920 r. – „Ukrainśka besida”), sportowe „Sokił”, „Ukraina” i in. Tutaj na amatorskiej scenie po raz pierwszy wystąpił Łeś Kurbas, wybitny ukraiński reżyser i aktor. W latach 1930. w podwórzu i na parterze budowli był czynny bazar artystyczny, gdzie można było nabywać wyroby ludowe z Podola i Galicji. Asekuracyjne towarzystwo „Dnister” i spółdzielczy bank zostały zlikwidowane w 1939 r. Obecnie w gmachu mieści się 1. miejska poliklinika i naukowa biblioteka medyczna.
Powiązane Historie