Pierwszy Ukraiński Teatr dla Dzieci i Młodzieży
Historia
Budynek jest jedynym lwowskim teatrem wzniesionym w stylistyce
funkcjonalizmu. Został zaprojektowany i zrealizowany jako teatr (1938–1939) i
do dziś zachował swoją pierwotną funkcję.
Działalność teatralna i artystyczna społeczności żydowskiej we Lwowie
jest udokumentowana od XVII wieku. Pod koniec XIX i na początku XX wieku o jej
stałym rozwoju świadczyło już wiele stałych placówek na terenie całego miasta.
Przy ulicy Jezuickiej 11 (od 1871 ulica Jagiellońska) spektakle teatralne
wystawiano początkowo w drewnianym pawilonie zaprojektowanym przez Salomona
Riemera i zbudowanym pod koniec XIX wieku. Trwała konstrukcja pojawiła się
tutaj pod koniec lat trzydziestych XX wieku. Właściciel działki Maurycy Wurm
zlecił wykonanie projektów dwóm architektom – Władysławowi Blaimowi i Danielowi
Kalmusowi. Obaj przedstawili własne propozycje, a do realizacji wybrano projekt
Daniela Kalmusa.
Architekci kierowali się przede wszystkim uwarunkowaniami wynikającymi
z ukształtowania działki, której powierzchnia została w całości wykorzystana
pod budowę teatru. W obu projektach powierzchnia użytkowa budynku była
zbliżona, lecz Daniel Kalmus zaproponował lepszy układ przestrzenny, z łatwiejszym
wejściem na widownię, korzystniej ukształtowanymi schodami głównymi i
ewakuacyjnymi oraz głównym holem z szatnią, kawiarnią i lobby. Pomieszczenia
administracyjne zostały oddzielone od sanitarnych, a kabina projektora oraz
pomieszczenia oświetleniowców i dźwiękowców nie były zbyt wysunięte ponad
widownię.
Kalmusowi udało się osiągnąć w projekcie funkcjonalną prostotę i klarowność, bez
dekoracyjnych detali, lecz z wyeksponowaniem walorów estetycznych zastosowanych
materiałów i konstrukcji. Architekt wprowadził kombinację okrągłych i
wstęgowych okien oraz prostokątnych otworów drzwiowych. Lobby i hol wychodzą
poza obrys głównej bryły, a boczna elewacja została ukształtowana symetrycznie.
W porównaniu z projektem Blaima, rozwiązania zaproponowane przez Kalmusa były
lepiej dostosowane do warunków klimatycznych Lwowa. Widownia, lobby i część
sceny zostały przykryte spadzistymi dachami, dzięki czemu funkcjonalistyczny
budynek nabrał specyficznego, regionalnego charakteru.
Powiązane Historie