Uroczyste odsłonięcie pomnika Adama Mickiewicza rozpoczęło się 29 października 1904 r. Koncertem Towarzystwa Muzycznego w Teatrze Miejskim. Następnego dnia uroczystość kontynuowana była podczas nabożeństwa w katedrze lwowskiej. Mszę świętą celebrowali: arcybiskup J. Bilczewski, ojcowie Zabłocki, Zajchowski i Sapieha. Kazanie wygłosił ojciec Głonb. Podczas mszy śpiewał chór katedralny pod kierunkiem H. Jareckiego. W nabożeństwie wzięli udział hrabia Adam Potocki, hrabia Stanisław Badeni oraz Władysław Mickiewicz. W tym samym czasie odprawione zostały nabożeństwa w katedrze ormiańskiej (celebrował arcybiskup Teodorowicz), w synagodze i w zborze ewangelickim.
Ceremonia odsłonięcia pomnika rozpoczęła się o 12.00. Na trybunie zbudowanej przed pomnikiem zasiedli hrabia Stanisław Badeni, arcybiskupi Józef Bilczewski i Weber, hrabia Leon Piniński i Władysław Mickiewicz. Po odśpiewaniu kantaty Stanisława Niewiadomskiego, którą wykonał chór towarzystw śpiewaczych Lwowa, rozpoczęły się uroczyste przemówienia. Jako pierwszy zabrał głos przewodniczący Komitetu Budowy B. Radziszewski. Podczas jego przemówienia odsłonięto pomnik. Następny w kolejności wystąpił prezydent miasta G. Małachowski. Zwrócił on uwagę na na istotność wzniesienia we Lwowie pomnika Adama Mickiewicza; jak powiedział, "teraz miasto Lwów uczciło wielkiego poetę nie gorzej niż Kraków i Warszawa." W swoim przemówieniu prezydent podziękował tym, którzy przyczynili się do wzniesienia pomnika. Po wysłuchaniu Mazurka Dąbrowskiego Michał Rolle przeczytał Akt Pamiątkowy.
Ceremonię zakończył uroczysty pochód lwowian do pomnika, w którym udział wzięło 87 towarzystw (СDIAU, ф. 58, оп. 1, спр. 5, арк. 1-7).
W kasynie miejskim na ul. Akademickiej odbył się o godz. 15.00 uroczyst y bankiet, na którym obecni byli najważniejsi goście ceremonii odsłonięcia pomnika. W pomieszczeniach Towarzystwa "Skała" odbyło się w tym samym czasie przyjęcie dla przedstawicieli kólke rolniczych: skromny obiad i wieczór wokalno-instrumentalny, zaś izraelicka kuchnia ludowa wydawała od 12.00 do 2.00 bezpłatne obiady. (Gazeta lwowska. 1904. Nr. 248. 29 października. S. 4; Kurjer Lwowski. 1904. Nr. 300. 29 października. S. 3).
Wokół kolumny Adama Mickiewicza odbyła się o godz. 16.00 zbiórka młodzieży szkolnej. Po pochodzie do pomnika w lwowskich szkołach odbyły się wieczory pamięci poety.
O 17.00 nastąpiło uroczyste przeniesienie wieńców spod pomnika do budynku miejskiego Muzeum Artystyczno-Przemysłowego. Wieczorem w Teatrze Miejskim odbyły się przedstawienia "Konfederaci barscy" i "Wiedźma."
O 21.00 odbyło sie wieczorne przyjęcie w ratuszu. Gości witał prezydent miasta Godzimir Małachowski z małżonką (Gazeta Lwowska. 1904. Nr.250. 1 listopada. S. 2–4; Nr. 251. 3 listopada. S. 4–5; Kurjer lwowski. 1904. Nr. 302).
Źródła:
- CDIAU - we Lwowie, ф.58, оп. 1, спр. 5,арк. 1–7
- Gazeta Lwowska. 1904. Nr. 248. 29 pażdziernika; Nr.250. 1 listopada; Nr. 251. 3 listopada
- Kurjer Lwowski. 1904. Nr. 302; Nr. 300. 29 pażdziernika
Autor:
Tekst (ze skrótami i uzupełnieniami) powstał na podstawie pracy magisterskiej Romana Masyka "Pomniki Lwowa od drugiej połowy XIX w. do lat 80. XX w."