...

Ul. Klonowicza, 10 – budynek mieszkalny

ID: 83

Dwupiętrowy budynek mieszkalny w szeregowej zabudowie ulicy wzniesiony w stylu historyzmu z elementami neobaroku i neoklasycyzmu w 1897 r. Właściciele – architekci Jakub Sołomon Kroch i Maurycy Silberstein. 3 maja 1911 r. magistrat udziela zezwolenia na dobudowę oficyny i przebudowę głównego budynku (właścicielka - Jadwiga Herzmanek, projekt remontu - budowniczy Władysław Buskiewicz). W latach 30-tych XX wieku według źródeł literackich właścicielką budynku była Kazimiera Karniewska. Obecnie budynek mieszkalny (2009 r.).

Historia

Lata 1896-1897: 4 maja 1896 właściciele nieruchomości 504, 505 i 506 4/4 - Jakub Sołomon Kroch i Maurycy Silberstein proszą o zgodę magistratu na wybudowanie dwupiętrowego budynku według własnego projektu (wykonanego 2 lipca 1896 r.) przy nowo otwartej ulicy, odchodzącej od ulicy Kochanowskiego (obecnie K. Lewickiego), na działce 6417/2, należącej do Teofili Nikolicz. Zgodnie z przekazem właścicieli z 11 maja 1896 r. magistrat wydaje zgodę 15 maja 1896 r. Przed rozpoczęciem budowy, 6 maja 1896 r., za prawo podłączenia i wykorzystania kanalizacji J.Kroch i M. Silberstein zapłacili do kasy miejskiej 101 złotych 85 centów. 19 maja 1897 r. właściciele proszą o nadanie ich budynkowi nowego numeru konskrypcyjnego. 24 maja1897 r. budynek otrzymuje nowy numer konskrypcyjny 582 4/4. Sąsiedni budynek (Klonowicza 12) także otrzymuje nowy numer konstrukcyjny — 586 4/4. 15 października 1897 r. właściciele budynków (Klonowicza 10 i 12) proszą o zgodę na zasiedlenie. 22 listopada 1897 r. właściciele otrzymują pozwolenie na zasiedlenie swoich budynków. Magistrat zaświadcza także, że budowa została ukończona 10 listopada 1897 r.

Lata 1910-1912: 9 września 1910 r. Jadwiga Herzmanek zwraca się do magistratu z podaniem dotyczącym warunków sanitarnych w jej budynku przy ul. Klonowicza 10 i prosi, aby: 1) dobudować prawą i lewą oficynę  i umieścić w nich toalety; 2) usunąć prymitywne toalety znajdujące się w lewej oficynie, a także schody dla służby, które znajdują się w prawej oficynie i zwolnioną przestrzeń wykorzystać na łazienki; 3) schody na strych utworzyć w głównym budynku, a schody w głównym budynku, które prowadziły tylko na drugie piętro przedłużyć do nowego wejścia na strych. Właścicielka składa pierwotny projekt budynku oraz projekt jego przebudowy i prosi magistrat o jego zatwierdzenie, aby zdążyć wykonać prace jeszcze przed nadejściem zimy. 3 maja 1911 r. magistrat udziela zgody na dobudowanie oficyn i przebudowę głównego budynku, jednocześnie zastrzegając, że krokwie nad główną klatką schodową, która wiedzie na strych, mają mieć równoległe obelkowanie. Projekt przebudowy wykonał budowniczy Władysław Buskiewicz. Przed rozpoczęciem budowy właścicielka wpłaca do kasy miejskiej 6 koron 62 halerze za wykorzystanie kanalizacji poprzez zwiększenie placu budowy. 24 października 1912 r. magistrat karze budowniczego Stanisława Litwinowicza za samowolne i częściowe wykonanie prac rekonstrukcyjnych grzywną w wysokości 20 koron na korzyść ubogich lub trzydniowym aresztem.

Lata 1928-1929: 7 lipca 1928 r. magistrat wysyła do J. Herzmanek przypomnienie o potrzebie odnowienia fasady budynku oraz klatki schodowej, które znajdują się w niezadowalającym stanie. 6 grudnia 1928 r. magistrat grozi grozi właścicielce karą grzywny w przypadku niewykonania prac remontowych. 1 czerwca 1929 r. magistrat zaświadcza, że J. Herzmanek odnowiła klatkę schodową w swoim budynku i fasadę od strony podwórza jeszcze w 1928 r., a fasadę główną w maju 1929 r.

Lata 1935-1936: 21 września 1935 r. Szymon i Maria Chrząszcz zwracają się do Miejskiego Ośrodka Zdrowia z informacją, że budynek przy ul. Piekarskiej 16 (właścicielka Stanisława Kochanowska), przyległy do ich posesji, znajduje się w zaniedbanym stanie. Tynk na ścianach jest poodbijany, a okna w toaletach mają powybijane szyby, co nie odpowiada wymogom higieniczno-sanitarnym. 28 października 1935 r. magistrat zwraca się do Stanisławy Kochanowskiej żądaniem przywrócenia posesji do porządku. Jednak 27 czerwca 1936 r. zalecone prace nie były jeszcze wykonane. Ponieważ prace w końcu zostały przeprowadzone, 6 sierpnia 1936 r. Chrząszczowie, właściciele budynku przy ul. Klonowicza 10, proszą magistrat o oddalenie postępowania egzekucyjnego w stosunku do S. Kochanowskiej, właścicielki posesji przy Piekarskiej 16.

1938 r.: 25 czerwca 1938 r. magistrat zwraca się do właściciela budynku przy ul.Klonowicza 10, Szymona Chrząszcza z nakazem odnowienia fasady głównej i fasady od strony podwórza. 10 października 1938 r. magistrat stwierdza, że zalecone prace zostały wykonane.

Architektura

Budynek mieszkalny w szeregowej zabudowie ulicy. Zbudowany w stylu historyzmu, z elementami neobaroku i neoklasycyzmu. Dwupiętrowy, na planie złożonej konfiguracji, z oficynami i wewnętrznym podwórzem, ceglany, otynkowany. Symetryczna kompozycja fasady głównej podkreślona przesuniętymi w stosunku do centralnej osi bramami wejściowymi. Parter podkreślony rustyką biegnącą w rzędach i oddzielony od pierwszego piętra profilowanym fryzem. Okna parteru i pierwszego piętra prostokątne, na parterze ozdobione kamieniami szczytowymi, na pierwszym piętrze profilowanym obramowaniem z „uszkami” i zwieńczone trójkątnymi szczytami na dekoracyjnych kroksztynach. Okna drugiego piętra mają szeregowe wykończenia, profilowane obramowanie z „uszkami”, na górze zwieńczone neobarokową sztukaterią w kształcie wolut i kobiecych głów. Pod okami pierwszego i drugiego piętra oraz strychu przechodzą profilowane fryzy. Na poziomie pierwszego piętra znajdują się dwa symetrycznie umieszczone balkony, z metalowymi balustradami ozdobionymi takim samym kroksztynem. Brama wejściowa z prawej strony jest udekorowana kratą z elementami ręcznie kutymi. Budynek zwieńczony profilowanym gzymsem, ozdobionym rzędem kroksztynów, ząbków i pasem jońskim.

Powiązane Miejsca

Opis

Ul. Klonowicza, 4 – budynek mieszkalny

Przejdź do całego opisu

Postacie

Jakub Sołomon Kroch – architekt, współautorz projektu na wybudowanie domu
Maurycy Silberstein – architekt, współautorz projektu na wybudowanie domu

Właściele nieruchomości (działki i budynku):

pod koniec XIX w. architekci Jakub Sołomon Kroch i Maurycy Silberstein według dokumentów PAOL 2/1/4807/5, od 6 do 11 maja 1869 r., PAOL 2/1/4807/9 z 15 października 1897 r., zatrudnieni przy ul. Podlewskiego 3 (obecnie Hrebinki)

w latach 1910-1920 – Jadwiga Herzmanek według dokumentów PAOL 2/1/4807/12 z 9 września 1910 r., PAOL 2/1/4807/ z 20 lipca 1928 r.

w latach 30-tych XX w. – Szymon i Maria Chrząszcz według dokumentów PAOL 2/1/4807/ z 25 czerwca 1938 r., PAOL 2/1/4807 z 13 września 1935 r., PAOL 2/14807/12 z 6 sierpnia 1936 r.

w latach 30 tych XX w. – Kaimiera Kazniewska – według źródeł literackich

Źródła

  1. Справа на будівництво будинку на вул. Кльоновича, 10. – ДАЛО. – Ф. 2. – Оп. 1. – Спр. 4807.
  2. Wykaz domów na obszarze miasta Lwowa . – S. 2. // Księga adresowa Małopołski. – Lwów. Stanisławów. Tarnopól. Rocznik 1935/1936.

Autorka – Chrystyna Charczuk